Szkoda całkowita

O szkodzie całkowitej może orzec firma ubezpieczeniowa w sytuacji, gdy pojazd uległ takiemu zniszczeniu, że nie nadaje się do naprawy bądź koszt naprawy przekroczy:

Co to jest szkoda całkowita?

• całkowitą wartość pojazdu sprzed szkody (przy OC komunikacyjnym),
• procentowo określoną część wartości pojazdu sprzed szkody, np. 70% (przy AC).

Innymi słowy, wedle definicji Rzecznika Ubezpieczonych (obecnie Rzecznik Finansowy) szkoda całkowita to całkowite zniszczenie bądź utrata przedmiotu ubezpieczenia.

Szkoda całkowita w świetle prawa

W przepisach prawa nie figuruje definicja terminu szkody całkowitej, jednak w orzecznictwie sądów można znaleźć stosowne wyjaśnienie. Treść wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12.02.1992 r. (sygn. akt I ACr 30/92, OSA 1993, nr 5, poz. 32) wskazywała między innymi, co następuje:

• szkoda częściowa ma miejsce wówczas, gdy uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy, a koszt naprawy nie przekracza wartości pojazdu w dniu ustalenia przez zakład ubezpieczeń tego odszkodowania,
• szkoda całkowita występuje wtedy, gdy pojazd uległ zniszczeniu w takim stopniu, że nie nadaje się do naprawy albo gdy koszty naprawy przekraczają wartość pojazdu w dniu likwidacji szkody.

Szkoda całkowita a odszkodowanie

W sytuacji stwierdzenia szkody całkowitej ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie obliczone metodą tzw. dyferencji, czyli jako różnicę pomiędzy wartością pojazdu sprzed szkody a wartością pojazdu (pozostałości pojazdu bądź wraku) po szkodzie.

Właściciel uszkodzonego pojazdu może w przypadku szkody całkowitej orzec, że nie chce go zatrzymać. Wówczas należy mu się (poza kwotą odszkodowania) kwota uzyskana w efekcie sprzedaży wraku pojazdu.

Jak wynika z powyższego, procedura kwalifikacji szkody jako częściowej bądź całkowitej bazuje na określeniu trzech wielkości: wartości pojazdu sprzed szkody, wartości pojazdu po szkodzie oraz kosztów naprawy mającej na celu przywrócenie stanu pojazdu sprzed szkody. Warto podkreślić, że każdą z tych trzech wartości określa wyłącznie zakład ubezpieczeń, a to rodzi szerokie pole do nadużyć…

Co zrobić z wrakiem?

Samochód zakwalifikowany do szkody całkowitej nadal jest naszą własnością i to my za niego odpowiadamy. Do wyboru mamy kilka opcji: naprawić, sprzedać na części, oddać do kasacji bądź zwrócić się do ubezpieczyciela z wnioskiem o przejęcie wraku. W ostatnim przypadku kwota odszkodowania powinna odpowiadać pełnej wartości samochodu sprzed szkody. Jeżeli chodzi o sprzedaż, to wedle wytycznych KNF (Komisja Nadzoru Finansowego) ubezpieczyciele powinni pomagać poszkodowanym w sprzedaniu pozostałości pojazdów i tak też z reguły się dzieje. Pracownicy zakładów ubezpieczeń wystawiają wraki na aukcjach internetowych. Warto wspomnieć, że dzięki takim właśnie aukcjom możliwe jest również oszacowanie wartości pozostałości pojazdów powypadkowych. Wraki pojazdów najczęściej nabywają warsztaty samochodowe, wyspecjalizowane w rozbiórkach samochodów powypadkowych na części.

Jak napisać odwołanie?

Jeżeli właściciel pojazdu nie zgadza się z wyceną ubezpieczyciela po stwierdzeniu szkody całkowitej, ma prawo odwołać się od tej opinii. Wówczas firma ubezpieczeniowa ma obowiązek ponownego rozpatrzenia wniosku. Wiele oczywiście zależy od warunków umowy (w sytuacji, gdy mówimy o AC), ale też od przytoczonych przez wnioskodawcę argumentów. Warto uzasadnić swoje racje dostarczając możliwie najwięcej dowodów – może to być np. wyższa wycena auta przed szkodą, wykonana przez rzeczoznawcę bądź (jeżeli sytuacja dotyczy nowego pojazdu) umowa sprzedaży. Pamiętajmy również, że złożone przez nas odwołanie nie może zostać zignorowane – towarzystwo ubezpieczeniowe ma obowiązek przedstawić swoje stanowisko w formie pisemnej.